سوزاندن قرآن توسط عثمان

ماجرای آتش زدن قرآن در زمان عثمان چیست؟

موضوع آتش زدن مصاحف قرآن در تاریخ به عنوان «حراق المصاحف» شناخته شده و بحث‌های جنجالی را در متون اولیه علوم قرآنی و تاریخ قرآن ایجاد کرده است. این واقعه به دوران عثمان مربوط می‌شود و در اینجا به آن می‌پردازیم:

پس از رحلت پیامبر (ص)، تعدادی از صحابه اقدام به جمع‌آوری و مرتب‌سازی سوره‌های قرآن کردند و هر یک مصحفی جداگانه برای خود تهیه نمودند. این اقدام منجر به افزایش اختلاف در قرائت‌ها و تعداد مصحف‌ها شد. حذیفه بن یمان، در حین بازگشت از جنگ‌های ارمنستان و آذربایجان و مشاهده اختلاف در قرائت قرآن بین مسلمانان، این موضوع را با سعید بن عاص در میان گذاشت. او به این نتیجه رسید که مردم حمص قرائت خود را بهتر می‌دانند و این نگرش در میان مردم دمشق، کوفه و بصره نیز وجود داشت.

حذیفه، پس از بحث و جدل لفظی با طرفداران ابن مسعود در کوفه، تصمیم گرفت موضوع را با عثمان در میان بگذارد. او در ملاقات با عثمان خواستار رسیدگی به این مسئله شد تا اختلافات در میان مسلمانان بر سر کتاب خدا به فاجعه‌ای بزرگ تبدیل نشود. پس از این هشدار، عثمان با مشورت صحابه، انجمنی تشکیل داد تا به جمع‌آوری مصاحف از مناطق مختلف پرداخته و آنها را با یکدیگر مقایسه کنند. این انجمن در نهایت یک مصحف واحد را تدوین کرد که نسخه‌هایی از آن به شهرهای مختلفی همچون مکه، یمن، بحرین، بصره، شام و کوفه ارسال شد و یک نسخه نیز به عنوان نسخه اصلی در مدینه نزد عثمان نگهداری می‌شد.

سپس عثمان دستور سوزاندن سایر مصحف‌ها را صادر کرد و مردم را ملزم به پیروی از این مصحف واحد کرد. این اقدام عثمان با انتقاداتی مواجه شد و حتی پس از مرگ او نیز ادامه یافت. علمای اهل سنت تلاش کردند تا این اقدام را توجیه کنند و بر این نکته تأکید کردند که او با مشورت صحابه این کار را انجام داده است. همچنین، امام علی (ع) نیز با اصل تدوین و یکسان‌سازی قرآن موافق بود.

با این حال، منابع روایی شیعه نشان می‌دهد که علی (ع) اگرچه با اصل یکسان‌سازی مصحف‌ها موافق بود، اما سوزاندن مصحف‌ها را تأیید نکرد و به شدت به این اقدام اعتراض کرد. او در آن روز به ابوذر گفت: «امروز در عالم اسلام حادثه‌ای بزرگ رخ داده و کتاب خدا به این شکل سوزانده شده و چنین رفتاری شایسته نیست. خداوند آتش را بر کسانی که با کتاب او چنین برخورد می‌کنند، مسلط خواهد ساخت.»

نگرانی امیر مؤمنان (ع) ناشی از بی‌احترامی به قرآن بود، زیرا بر اساس روایات اسلامی، سوزاندن هر چیزی که آیات قرآن بر آن نوشته شده باشد، حرام است و باید به جای سوزاندن، آن را دفن کرد یا به رودخانه انداخت، یا اگر کاغذ است، با آب شست تا نوشته‌ها از بین بروند. اما عثمان هیچ‌یک از این روش‌ها را انتخاب نکرد و به جای آن، قرآن را آتش زد.

در نهایت، قرآن موجود که به عنوان قرآن یکسان‌شده عثمان شناخته می‌شود، از نظر تعداد آیات و سوره‌ها هیچ تفاوتی با قرآن نازل‌شده ندارد و هیچ کلمه‌ای از آن کم یا به آن افزوده نشده است. این نکته مورد تأیید همه، چه شیعه و چه اهل سنت، با دلایل غیرقابل انکار قرار دارد.

بیشتر بخوانید! استخاره با قرآن خوب و بد فوری

قرآن‌های نفیس و معطر

با توجه به اهمیت قرآن در زندگی مسلمانان، خرید قرآن‌های نفیس و معطر می‌تواند تجربه‌ای معنوی و روحانی را برای فرد به ارمغان بیاورد. انتشارات پیام مهر عدالت، با ارائه قرآن‌های با کیفیت و زیبا، به شما این امکان را می‌دهد که قرآن را به عنوان یک اثر هنری و معنوی در خانه خود داشته باشید.

برای دریافت مشاوره رایگان خرید دیوان حافظ با شماره های ۶۶۴۹۲۱۹۴ – ۶۶۴۹۲۰۶۷ – ۰۲۱ تماس حاصل نمایید. همچنین برای مشاهده و خرید زیباترین، نفیس ترین و بهترین قرآن کریم برای قرائت، هدیه و چاپ یادبود اموات به صفحه خرید قرآن کریم از انتشارات پیام مهر عدالت مراجعه کنید.

شما می توانید انواع قرآن کریم را با پایین ترین قیمت و بدون واسطه از انتشارات پیام مهر عدالت  خرید کنید همراه با گارانتی 7 روزه بازگشت پول و محصول!

ویژگی‌های قرآن‌های نفیس

قرآن‌های نفیس انتشارات پیام مهر عدالت دارای ویژگی‌های زیر هستند:

• چاپ با کیفیت: استفاده از کاغذ مرغوب و چاپ با دقت بالا، باعث می‌شود که قرآن‌ها از لحاظ ظاهری جذاب و ماندگار باشند.
• طراحی زیبا: جلدهای نفیس و طراحی‌های هنری که زیبایی خاصی به قرآن می‌بخشد، می‌تواند به عنوان یک دکوراسیون معنوی در منزل شما عمل کند.
• عطر مطبوع: برخی از این قرآن‌ها با کاغذهای عطری و معطر و خوش بو چاپ شده‌اند که تجربه خواندن را دلپذیرتر می‌کند و حس معنوی را تقویت می‌نماید.

ترجمه و تفسیر

قرآن‌های انتشارات پیام مهر عدالت علاوه بر متن عربی، دارای ترجمه‌های دقیق و تفسیرهای جامع هستند که به درک بهتر آیات کمک می‌کند. این ویژگی به ویژه برای کسانی که زبان عربی را به خوبی نمی‌دانند، بسیار مفید است. تفسیرهای موجود در این قرآن‌ها به شما کمک می‌کند تا عمق معانی آیات را درک کنید و به درک بهتری از دین و احکام آن برسید.

بیشتر بخوانید! خود ارضایی در قرآن

ماجرای سوزاندن قرآنها توسط عثمان چیست؟

پس از رحلت پیامبر اکرم (ص)، گروهی از صحابه به جمع‌آوری و سامان‌دهی سوره‌های قرآن اقدام کردند و هر یک به طور جداگانه مصحفی برای خود تهیه کردند. این اقدام منجر به افزایش اختلافات در قرائت‌ها و تعداد مصحف‌ها شد. حذیفه بن یمان در حین بازگشت از جنگ‌های ارمنستان و آذربایجان، اختلافات مسلمانان در قرائت قرآن را مشاهده کرد و این موضوع را با سعید بن عاص در میان گذاشت، که مردم حمص قرائت خود را بهتر می‌دانستند. این نگرش در میان مردم دمشق، کوفه و بصره نیز وجود داشت.

حذیفه این موضوع را با مردم کوفه که طرفداران ابن مسعود بودند، مطرح کرد و در این زمینه بین او و ابن مسعود درگیری لفظی پیش آمد. حذیفه تصمیم گرفت این مسئله را با عثمان در میان بگذارد و در ملاقات با او خواست که به این موضوع رسیدگی کند تا امت اسلامی در کتاب خدا دچار اختلافات جدی نشود. پس از هشدار حذیفه، عثمان با مشورت و کسب نظر از صحابه، انجمنی تشکیل داد تا به جمع‌آوری مصحف‌ها از مناطق مختلف پرداخته و آنها را با یکدیگر مقایسه کنند. این انجمن در نهایت به نگارش یک مصحف واحد پرداخت که نسخه‌هایی از آن به شهرهای مختلفی از جمله مکه، یمن، بحرین، بصره، شام و کوفه ارسال شد و یک نسخه نیز به عنوان نسخه اصلی در مدینه نزد عثمان نگهداری می‌شد.

سپس عثمان دستور داد که سایر مصحف‌ها سوزانده شوند و مردم را ملزم کرد تا بر اساس این مصحف واحد قرائت کنند. این اقدام عثمان با انتقادات زیادی مواجه شد و حتی پس از مرگ او نیز ادامه یافت. علمای اهل سنت تلاش کردند تا این اقدام را توجیه کنند و بر این نکته تأکید کردند که او با مشورت صحابه این کار را انجام داده است.

آیا آتش زدن قرآن‎ها توسط عثمان واقعیت دارد؟

در طول ۲۳ سال دوره رسالت پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله و سلم) و در حین نزول تدریجی قرآن کریم، کاتبان وحی به دستور ایشان اقدام به نوشتن سوره‌ها و آیات قرآن کردند. هر آیه‌ای که نازل می‌شد، حضرت دستور می‌دادند که در کدام سوره قرار گیرد. پس از رحلت پیامبر (ص)، کاتبان قرآن که نزد خود مصحف‌هایی داشتند، به دستور خلفای نخستین اقدام به جمع‌آوری و تدوین آنها کردند. در دوره خلافت عثمان، تصمیماتی درباره مصحف‌های قرآن اتخاذ شد که در این نوشته به آن پرداخته می‌شود.

با گسترش قلمرو اسلام در دوران عثمان و اعزام مسلمانان به مناطق مختلف برای ترویج اسلام و آموزش قرآن به تازه مسلمانان، اختلافاتی در قرائت و تلاوت قرآن بین افرادی که مصحف داشتند، به وجود آمد. هر فرد به طریقی خاص قرآن را می‌خواند و روش خود را صحیح می‌دانست.

حذیفه بن یمان در یکی از جنگ‌ها شاهد این اختلافات بود و در بازگشت از فتح ارمنستان و آذربایجان، این موضوع را با سعید بن عاص مطرح کرد. آنها تصمیم گرفتند که این مسئله را با عثمان بن عفان، خلیفه وقت، در میان بگذارند. حذیفه از عثمان خواست که به این موضوع رسیدگی کند تا امت اسلامی در کتابت و قرائت قرآن دچار اختلاف و دوگانگی نشوند. عثمان شخصی را به نزد حفصه فرستاد تا صحف (مصحف‌ها) را از او دریافت کند و آنها را در یک مصحف واحد نگارش کند. حفصه این صحف را به عثمان فرستاد و او به زید بن ثابت، عبدالله بن زبیر، سعید بن عاص و عبدالرحمان بن حارث دستور داد که آنها را در مصاحف بنویسند. عثمان به این سه نفر که از قبیله قریش بودند، گفت: اگر در مورد کلمه‌ای با زید بن ثابت اختلاف داشتید، آن را بر اساس لهجه قریش بنویسید، زیرا قرآن به لهجه قریش نازل شده است. آنها نیز همین کار را انجام دادند و پس از آماده شدن مصحف‌ها، عثمان صحف را به حفصه بازگرداند و نسخه‌هایی از آن را به شهرهای مختلف فرستاد و دستور داد که سایر مصحف‌ها سوزانده شوند.

جریان آتش زدن قرآن ها در دوره خلافت عثمان

این اقدام عثمان با انتقادات زیادی مواجه شد و حتی پس از مرگ او نیز ادامه یافت. علمای اهل سنت تلاش کردند تا این اقدام را توجیه کنند و بر این نکته تأکید کردند که عثمان با مشورت صحابه این کار را انجام داده است.

به طور کلی، اگرچه قرآن‌ها پیش از دوره عثمان جمع‌آوری شده بودند، اما اقدام او در یکنواخت کردن قرائت‌ها بسیار مهم بود. امام علی (علیه‌السلام) نیز در این زمینه گفته است که درباره عثمان زیاده‌روی نکنید و او در مورد مصحف‌ها اقداماتی انجام داد که مورد توافق همگان بود.

البته در مورد سوزاندن سایر مصحف‌ها، اختلاف نظر وجود دارد و بسیاری از آثار روایی شیعه به این اقدام انتقاد کرده‌اند. به عنوان مثال، آیت‌الله خویی در این باره می‌نویسند که انتقادها به عثمان به دلیل سوزاندن قرآن‌ها و صدور دستور برای این کار بود و برخی مسلمانان او را «حراق المصاحف» (سوزاننده قرآن‌ها) نامیدند.

شاید اگر عثمان و همفکرانش تدبیری می‌اندیشیدند که مصحف‌ها را حفظ کنند و در عین حال به یکنواختی قرائت بین مسلمانان بپردازند، اقدام بهتری انجام می‌دادند. طه حسین نیز در پاسخ به انتقادات می‌گوید که ممکن است تصور سوزاندن مصحف‌ها برای برخی مسلمانان ناخوشایند باشد، اما در آن زمان مسلمانان به درجه‌ای از شکوفایی تمدن رسیده بودند که می‌توانستند تدابیری برای حفظ این صحف اتخاذ کنند.

در نهایت، عثمان در ادامه جمع‌آوری قرآن، متوجه اختلافات در قرائت آن شد و اقدام به یکسان‌سازی قرائت‌ها کرد. اگرچه این اقدام قابل توجه و مورد تأیید شیعه و سنی است، اما روش او در سوزاندن سایر مصحف‌ها همچنان مورد انتقاد قرار گرفته است.

جمع‌آوری قرآن در زمان عثمان

جمع‌آوری قرآن در زمان عثمان بن عفان به دلیل گسترش قلمرو اسلام و افزایش تعداد مسلمانان در مناطق مختلف انجام شد. با ورود مسلمانان به سرزمین‌های جدید و ترویج دین اسلام، اختلافاتی در قرائت قرآن به وجود آمد. این اختلافات به حدی رسید که برخی از مسلمانان هر یک قرائت خاص خود را صحیح می‌دانستند. حذیفه بن یمان، یکی از صحابه، پس از مشاهده این اختلافات، موضوع را با عثمان مطرح کرد و از او خواست تا اقدامی برای یکسان‌سازی قرائت‌ها انجام دهد.

عثمان با مشورت با صحابه، به جمع‌آوری مصحف‌ها از نقاط مختلف پرداخت. او از حفصه، دختر پیامبر (ص)، خواست تا صحف (مصحف‌ها) را که در اختیار داشت، به او ارسال کند. سپس عثمان به زید بن ثابت و دیگر صحابه دستور داد تا این صحف را در یک مصحف واحد نگارش کنند. در این روند، عثمان تأکید کرد که اگر در مورد کلمه‌ای اختلاف نظر وجود داشته باشد، آن را بر اساس لهجه قریش بنویسند، زیرا قرآن به این لهجه نازل شده است.

پس از تهیه نسخه نهایی، عثمان دستور داد که سایر مصحف‌ها سوزانده شوند تا اختلافات برطرف شود و مسلمانان بر یک مصحف واحد قرائت کنند. این اقدام عثمان با انتقادات زیادی مواجه شد، اما او به اهمیت یکسان‌سازی قرائت‌ها و جلوگیری از تفرقه در میان مسلمانان تأکید داشت. در نهایت، مصحف عثمان به عنوان مرجع اصلی قرآن در میان مسلمانان شناخته شد و نسخه‌های آن به شهرهای مختلف ارسال گردید.

جمع‌آوری قرآن در زمان ابوبکر

جمع‌آوری قرآن در زمان ابوبکر صدیق، اولین خلیفه مسلمانان، به دنبال جنگ یمامه و شهادت تعدادی از حافظان قرآن آغاز شد. با کشته شدن بسیاری از صحابه‌ای که قرآن را حفظ کرده بودند، نگرانی‌هایی درباره احتمال فراموشی یا از بین رفتن آیات قرآن به وجود آمد. عمر بن خطاب، دومین خلیفه، به ابوبکر پیشنهاد داد که قرآن را جمع‌آوری کند تا از این خطر جلوگیری شود. ابوبکر ابتدا با این پیشنهاد تردید داشت، اما با توجه به دلایل قوی و ضرورت حفظ قرآن، تصمیم به انجام این کار گرفت.

ابوبکر به زید بن ثابت، یکی از کاتبان وحی، دستور داد تا قرآن را جمع‌آوری کند. زید که خود نیز قرآن را حفظ کرده بود، این مسئولیت را پذیرفت و به جمع‌آوری آیات قرآن از روی مصحف‌ها و همچنین از حافظان قرآن پرداخت. او با دقت و وسواس فراوان، آیات را جمع‌آوری کرد و آنها را به صورت منسجم و مرتب درآورد. این اقدام به مدت طولانی به طول انجامید و زید به عنوان مسئول اصلی این پروژه، تلاش زیادی برای اطمینان از صحت و دقت آیات انجام داد.

نتیجه این جمع‌آوری، تهیه یک مصحف واحد بود که به عنوان “مصحف ابوبکر” شناخته می‌شود. این مصحف به عنوان مرجع اصلی قرآن در دوران بعدی مورد استفاده قرار گرفت و به نسل‌های بعدی منتقل شد. جمع‌آوری قرآن در زمان ابوبکر، نقطه عطفی در تاریخ اسلام بود و زمینه‌ساز اقدامات بعدی برای حفظ و یکسان‌سازی قرآن در دوران عثمان شد.

جمع‌آوری قرآن توسط حضرت علی

جمع‌آوری قرآن توسط حضرت علی (علیه‌السلام) به دلیل شرایط خاصی که در دوران بعد از رحلت پیامبر (ص) و در زمان خلافت خلفا به وجود آمد، با چالش‌هایی همراه بود. حضرت علی (ع) به عنوان یکی از نزدیک‌ترین صحابه و حافظان قرآن، همواره بر اهمیت حفظ و نگهداری قرآن تأکید داشت. او در زمان خلافت ابوبکر و عمر، به رغم آنکه در این روند به طور رسمی مسئولیتی نداشت، به جمع‌آوری آیات و سوره‌ها در ذهن و دل خود ادامه داد و به نگارش آنها در مصحف‌های شخصی خود پرداخت.

در دوران عثمان، با اقداماتی که برای یکسان‌سازی قرائت‌ها صورت گرفت، حضرت علی (ع) با اصل جمع‌آوری مصحف‌ها موافق بود، اما با سوزاندن سایر مصحف‌ها و از بین بردن آنها مخالفت کرد. او معتقد بود که باید به مصحف‌های موجود احترام گذاشته شود و به جای سوزاندن، آنها را به شکلی نگهداری کرد. حضرت علی (ع) به شدت نگران بی‌احترامی به قرآن و از بین رفتن منابع غنی آن بود و در این زمینه انتقادات خود را به عثمان ابراز کرد.

پس از مرگ عثمان و در دوران خلافت خود، حضرت علی (ع) به جمع‌آوری قرآن و تدوین آن به صورت کامل و جامع پرداخت. او تلاش کرد تا قرآن را به بهترین شکل ممکن جمع‌آوری کند و بر اساس مصحف‌های موجود، آیات را مرتب کند. حضرت علی (ع) در این راستا به حفظ و نگهداری قرآن به عنوان یک میراث مهم اسلامی توجه ویژه‌ای داشت و بر این باور بود که قرآن باید به صورت صحیح و بدون تغییرات در دسترس مسلمانان قرار گیرد.